Zapraszamy na kolejny cykl webinarów pt. "Endo-co? O endometriozie bez pajemnic. Holistycznie."

O endometirozie - czyli o chorobie, która jest najczęstszą przyczyną bólu i niepłodności u kobiet;

bez tajemnic - bo będziemy starać się zgłębiać tajniki tej choroby;

holistycznie - połączymy szeroko pojętą medycynę konwencjonalną z medycyną naturalną.

Zachęcamy do obejrzenia spotkania lub do zapoznania się a transkrypcją dostępną pod filmem!

Dziś po krótkim wstępie, w którym omówimy, po co jest ten webinar i dla kogo go dedykujemy, zaczniemy nasz pierwszy temat: czym jest endometrioza i jakie ma objawy. Każdy odcinek będziemy kończyć krótką sesją pytań i odpowiedzi, czyli tzw. Q&A. W każdym odcinku odpowiem na 2-3 zadane wcześniej pytania. Zachęcam do ich przesyłania i w zależności od tematu odcinka, będę na kilka z nich odpowiadać.

Webinar kierujemy przede wszystkim do naszych pacjentek. Chcemy, żebyście mogły dowiedzieć się więcej o chorobie i zadać pytania, na co nie zawsze jest czas w gabinecie, czy przy łóżku szpitalnym. Chcemy też szerzyć wiedzę o endometriozie, ponieważ im większa świadomość choroby, tym szybsze wykrycie i lepsze leczenie. Łatwiej i skuteczniej leczy się świadome i poinformowane pacjentki. Ważne jest dla nas również to, żeby zmniejszyć u Was lęk. Dotyczy on niestety większości pacjentek, ponieważ jak coś boli i to mocno, nie każdy wie, skąd ból pochodzi i jak sobie z nim radzić. Być może pacjentka wypróbowała już wiele metod i żadna nie okazała się skuteczna. To jak najbardziej może budzić lęk. Chcemy, żebyście nauczyły się żyć z endometriozą, a może nawet ją kiedyś polubić! Jak śpiewał ponad Konrad Tom: "(...) jak się nie ma co się lubi, to się lubi, co się ma". Chciałbym właśnie, żeby chociaż część z Was polubiła endometriozę. Niektórym z Was już się to udało i wręcz doceniacie to trudne doświadczenie, które Was spotkało. Żyje się wtedy znacznie łatwiej.

O czym będziemy mówić w naszym webinarze? Odcinki będą dość krótkie. Będziemy zaczynali od ok 15 min wykładu na konkretny temat. Zaprezentuję trochę zdjęć, żebyście panie widziały, jak to, o czym mówimy, wygląda. Następnie odpowiem na zadane przez Was pytania.

Zaczniemy od naukowego wyjaśnienia, czym jest endometrioza. Następnie opowiem, jak się ją diagnozuje, jak ona powstaje, później trochę o leczeniu, zarówno konwencjonalnym, jak i naturalnym. W dalszych spotkania skupimy się na leczeniu operacyjnym, diagnostycznym i laparoskopowym. Pokażę Wam też kilka przypadków. Poruszymy również temat leczenia torbieli endometrialnych. Na koniec kilka tematów praktycznych: jak się przygotować do operacji, jak po niej żyć i przeprowadzić skuteczną terapię żywieniową oraz w jaki sposób ona działa. Później poruszymy kwestię suplementacji i psychoterapii oraz przedstawimy kilka ciekawych przypadków. Nie mamy dokładnego harmonogramu spotkań, będzie on sukcesywnie ewaluował. Chcielibyśmy zaprosić też kilku gości.

Po tym wstępie przejdźmy do tematu dzisiejszego odcinka: 

Czym jest endometrioza?

Endometrioza to bardzo zagadkowa, podstępna choroba, którą definiuje się jako obecność tkanki błony śluzowej macicy, czyli endometrium, poza macicą. Jeśli endometrium znajduje się zupełnie poza macicą, to mówimy o endometriozie, natomiast w przypadku, gdy jest ono w macicy, ale poza jamą macicy, to mamy do czynienia z z adenomiozą. Przedstawię teraz naturę tej choroby, kilka jej cech. 

Chcę podkreślić, że mimo że endometrioza posiada pewne cechy, które upodabniają ją do nowotworu, to jednak jest to choroba łagodna. Dotyczy kobiet w wieku rozrodczym, od pierwszej miesiączki do menopauzy. Badania jednak wykazały, że może ona być już obecna u dziewczynek przed pierwszą miesiączką. Jak jest to możliwe? Dziewczynki pod wpływem hormonów matki, zarówno w trakcie ciąży, jak i karmienia piersią, dostają estrogeny. Działają one na śluzówkę noworodka tak samo jak u dorosłego człowieka. Zdarzają się często u dziewczynek krwawienia, które mogą roznosić komórki endometrium już do jamy brzusznej. W kolejnym odcinku poruszymy ten temat. U młodych dziewczynek zdarzały się więc silne bóle i diagnozowano endometriozę jeszcze przed pierwszą miesiączką. Również w menopauzie może się ona aktywować i w przypadku obecności torbieli endometrialnych zwiększać ryzyko nowotworów. Chcę tu podkreślić, że torbiele to jedyna postać endometriozy, która zwiększa ryzyko nowotworu. Widzimy więc, że w pewnych okolicznościach choroba może się rozwijać nie tylko w okresie rozrodczym. 

Tak jak wspomniałem, endometrioza ma pewne cechy choroby nowotworowej. Po pierwsze, potrafi ona naciekać. Prawidłowa tkanka, np ściany jelita, jest cienka i miękka. Guz endometrialny tworzy natomiast białą, włóknistą tkankę, poprzeplataną gruczołami endometrialnymi, podobną w strukturze do blizny. Endometrioza może naciekać tak naprawdę na każdy inny narząd, aczkolwiek najczęściej obserwujemy nacieki na jelito, pęcherz moczowy i moczowód. Zdarza się również, że nacieka ona na płuca, mózg, oko, są to jednak bardzo rzadkie przypadki, z którymi osobiście się nie spotkałem.

Endometrioza jest chorobą przewlekłą i zazwyczaj postępującą. Chciałbym jednak podkreślić, abyście się Panie nie bały, ponieważ jeśli jest ona dobrze leczona, to progres choroby można znacząco spowolnić lub wręcz zatrzymać. Endometrioza w zasadzie nie skraca życia kobiety i w momencie menopauzy zatrzymuje się ten progres, a więc trwa on wówczas, gdy choroba ma do tego odpowiednie warunki. Kiedy więc kobieta narażona jest na różne czynniki, takie jak toksyny, czy dysbiozę jelitową, choroba będzie postępować. Jeśli jednak zaczniemy dobrze ją leczyć, usuniemy ogniska, zredukujemy narażenie na pewne czynniki, które mogły powodować chorobę, lub zastosujemy leczenie hormonalne, to spowolnimy jej rozwój. Endometrioza jest chorobą estrogenozależną, a więc, żeby dochodziło do wzrostu, potrzebny jest hormon, estrogen, który łączy się z receptorem komórek endometralnych i powoduje ich wzrost oraz namnażanie się. Jeśli estrogenu brakuje, choroba spowalnia swój rozwój. Są jednak przypadki, kiedy choroba postępuje mimo braku receptorów estrogenowych lub progestagenowych i wówczas leczenie hormonalne nie jest skuteczne. Do tego jeszcze wrócimy. 

Endometrioza jest też najczęstszą przyczyną bólu podbrzusza, bolesnych miesiączek i współżycia oraz niepłodności. Co prawda 20% kobiet cierpiących na endometriozę nie ma żadnych dolegliwości, jednak wtedy możemy zdiagnozować chorobę na podstawie licznych poronień. Zdarza się również, że gdy pacjentka ma już zaawansowaną endometriozę, przysyłają ją do nas chirurdzy lub urolodzy z powodu np zastoju w nerce, przeszkód na moczowodzie czy w okolicy narządów rodnych, a my widzimy, że znajdują się tam głębokie nacieki. 

Jest to choroba bardzo zróżnicowana. U niektórych nie powoduje żadnych objawów, a u innych może być przyczyną ciężkiego kalectwa, nie tylko fizycznego, ale i psychicznego, aczkolwiek dotyczy to naprawdę bardzo niewielkiego odsetka pacjentek.

Endometrioza jet również chorobą o charakterze zapalnym. Jej ogniska produkują mnóstwo cytokin, różnych związków, które ściągają komórki układu immunologicznego, powodując zapalenie, co predysponuje do tworzenia się zrostów i zmniejsza próg bólowy. Aby to zrozumieć, wyobraźmy sobie, że parzymy sobie skórę. W miejscu oparzenia nie możemy nawet się dotknąć, ponieważ naskórek jest podrażniony. Jeśli natomiast skóra jest zdrowa, to możemy ją dotykać, uciskać, ugniatać i nie odczuwamy dyskomfortu. Na tej właśnie zasadzie stany zapalne powodują ból. W przypadku stanu zapalnego w miednicy mniejszej wystarczy np tylko biegunka, czy zaparcia, aby kobieta odczuła dotkliwy ból.

Odpowiem jeszcze na pytanie, czy endometrioza może zniknąć o kobiet, które mają duże zmiany endometrialne, ale dobrze zareagowały na leczenie. Duże zmiany, takie jak opisywane wcześniej guzy endometrialne, mogą się trochę zmniejszyć, ale znikają bardzo rzadko. Podobnie jest przy adenomiozie. Endometrioza zmienia mięsień macicy. Powoduje jego włóknienie.

Po tym wstępie przejdźmy do objawów choroby. Są 4 podstawowe objawy: dymenora, dyspareunia, dysuria i dyshezja. Dysmenora to bolesne miesiączki. Jest to bardzo powszechny objaw, które towarzyszy prawie wszystkim pacjentkom, często już od pierwszej miesiączki. Potwierdza to dodatkowo, że endometrioza może rozwijać się u dziewczynek już przed pierwszym krwawieniem. Wraz z rozwojem choroby, mogą pojawiać się bóle  przedmiesiączkowe, a czasami okołoowulacyjne.

Drugim objawem jest dyspareunia, czyli ból przy stosunku, zwłaszcza przy głębszej penetracji. W tej sytuacji ginekologowi zapala się lampka, ponieważ często oznacza to obecność zmian głęboko naciekających. Są to zmiany zazwyczaj na więzadłach krzyżowych, które podrażniając tę okolicę, generują ból. Więzadło krzyżowe jest miejscem, w którym najczęściej osadza się endometrioza w zatoce Douglasa. 

Dysuria pojawia się zdecydowanie rzadziej. Jest to bolesne oddawanie moczu. Może się pojawiać nawet, gdy kobieta nie ma nacieków na pęcherzu moczowym. Często pacjentki odczuwają też potrzebę bardzo częstego korzystania z toalety przy endometriozie. Jeżeli mamy głębokie nacieki na więzadłach krzyżowych, w przymaciczach, czy na jelicie, to podrażniają one nerwy pęcherza moczowego i powodują ból przy oddawaniu moczu lub częste parcie na mocz.

Czwartym objawem jest dyshezja, czyli bolesne oddawanie stolca. Jest to objaw częsty przy dysbiozie jelitowej i nie musi oznaczać głębokich nacieków. Kiedy jednak mamy z nimi do czynienia, kobiecie mogą towarzyszyć poważne objawy, takie jak ciężkie zaparcia. 

To były 4 typowe objawy. Jest jeszcze kilka mniej powszechnych i towarzyszących wielu chorobom przewlekłym, takich jak: zmęczenie, brak energii, problemy z zaśnięciem lub wybudzeniem się rano, bóle głowy, płytki sen i dysbioza jelitowa, o której będziemy jeszcze więcej mówić. Często pacjentki wspominają też o stresie i sytuacjach konfliktowych w rodzinie oraz o lęku. Mam jednak nadzieję, że ten lęk niedługo Wam minie, jak poznacie naturę endometriozy i będziecie w stanie skuteczniej ją leczyć.

Kolejny webinar już 15 października, również we wtorek o godz. 20:00.

Temat drugiego odcinka brzmi: "Jak powstaje endometrioza?"

 Serdecznie zapraszamy!